Στο Ενδοκρινολογικό τμήμα των HealthSpot πραγματοποιείται πλήρης διερεύνηση και αντιμετώπιση όλου του φάσματος ενδοκρινολογικών παθήσεων και συναφών προβλημάτων.
Τα ενδοκρινολογικά προβλήματα είναι συχνές αιτίες νοσηρότητας και μπορεί να είναι διαφόρων ειδών, όπως:
- αυτά που σχετίζονται με ορμονικές ανωμαλίες, δηλαδή αυξημένη ή ελλιπή έκκριση ορμονών από τους λεγόμενους ενδοκρινείς αδένες, όπως ο θυρεοειδής, τα επινεφρίδια, η υπόφυση.
- τα μεταβολικά νοσήματα, δηλαδή η παθολογική παρουσία στην κυκλοφορία του αίματος ουσιών που προξενούν βλάβες στα ίδια τα αγγεία αλλά και στα όργανα του σώματος, όπως αυτό συμβαίνει στον σακχαρώδη διαβήτη την δυσλιπιδαιμία, την υπερουριχαιμία.
- διατροφικές διαταραχές από την ποσοτικά ή ποιοτικά λανθασμένη πρόσληψη τροφών, με αποτέλεσμα την εμφάνιση παχυσαρκίας, σαρκοπενίας, ελλείψεων σε βιταμίνες, αντιοξειδωτικές ουσίες και ιχνοστοιχεία
Διατροφή: το «κλειδί» στην πρόληψη και αντιμετώπιση ασθενειών
Η επιστημονική ιατρική κοινότητα δέχεται πλέον ότι η διατροφή είναι καθοριστικός παράγοντας για την πρόκληση ή χειροτέρευση πολλών νόσων. Η πιο συχνή και διεθνώς γνωστή νόσος είναι φυσικά η παχυσαρκία, καθώς επίσης και η δυσλιπιδαιμία (υψηλή χοληστερόλη ή/και τριγλυκερίδια) και υπερουριχαιμία, δηλαδή το υψηλό ουρικό οξύ κ.λπ. Λιγότερο προβεβλημένη είναι η δυσθρεψία-σαρκοπενία των ηλικιωμένων.
Η παχυσαρκία αποτελεί τη μεγάλη μάστιγα του σύγχρονου «πολιτισμένου» ανθρώπου, και οφείλεται σε κακές διατροφικές συνήθειες σε συνδυασμό με μείωση της σωματικής δραστηριότητας διεθνώς. Η παιδική παχυσαρκία προκαλεί εκτός των άλλων και σοβαρά ψυχολογικά προβλήματα. Οδηγεί πάρα πολύ συχνά σε παχυσαρκία του ενηλίκου με σοβαρές επιπλοκές σε πλείστα συστήματα του οργανισμού. Αυτές είναι μεταβολικά νοσήματα όπως σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, δυσλιπιδαμία με αύξηση των τριγλυκεριδίων, υπερουριχαιμία, καρδιαγγειακά νοσήματα, αλλά και λιπώδης διήθηση ήπατος, σύνδρομο άπνοιας ύπνου και εκφυλιστικές αθροπάθειες γονάτων και ισχίων, για να αναφέρουμε μόνο μερικά.
Η παχυσαρκία του ενηλίκου προοδευτικά μετατρέπεται σε σαρκοπενική παχυσαρκία του υπερήλικα. Αυτή η ελάχιστα γνωστή πάθηση συνδυάζει αυξημένο σπλαχνικό και μυϊκό λίπος με αμυοτροφία των άκρων. Το αποτέλεσμα είναι ένα μέτριο υπέρβαρο και μια κακή σύσταση του σώματος με σοβαρές επιπτώσεις για την ποιότητα ζωής του ηλικιωμένου και τελικά αυξημένη θνησιμότητα.
Η παχυσαρκία, ο σακχαρώδης διαβήτης, η δυσλιπιδαιμια, η υπερουριχαιμία, η υπέρταση, η σαρκοπενία είναι καταστάσεις κατά τις οποίες μια ενδεδειγμένη διατροφική αντιμετώπιση μπορεί να είναι καθοριστική και εξίσου σημαντική με τη φαρμακευτική αγωγή.
Η σωστή διαχείριση και επιλογή των μακροστοιχείων, όπως πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, λιπίδια, φυτικές ίνες είναι απαραίτητη. Επίσης η τακτική λήψη ιχνoστοιχείων, βιταμινών και αντιοξειδωτικών ουσιών μπορεί να αποτρέψει την εμφάνιση παθήσεων όπως η άνοια και ορισμένοι τύποι καρκίνων. Οι αντιοξειδωτικές ουσίες βρίσκονται σε τροφές που προέρχονται από την χλωρίδα και μόλις τα τελευταία χρόνια αρχίζουν να γίνονται γνωστές στο ευρύ κοινό.
Ορισμένοι ενδοκρινολόγοι είναι ιδιαίτερα έμπειροι σε παθολογικές καταστάσεις που σχετίζονται με την διατροφή και μπορούν να καθοδηγήσουν σωστά τους ασθενείς, αλλά κυρίως τους υγιείς πολίτες που ενδιαφέρονται να αποφύγουν την εμφάνιση νοσηρότητας και πρώιμης θνησιμότητας.
Γράφει ο
Δρ. Χαρίλαος Κανδηλώρος
Ενδοκρινολόγος, Διαβητολόγος, Διατροφολόγος
Επιστημονικός συνεργάτης Metropolitan General – διαγνωστικών κέντρων HealthSpot
Παθήσεις του θυρεοειδούς: όσα πρέπει να γνωρίζετε
Ο θυρεοειδής είναι ένας ενδοκρινής αδένας. Αυτό σημαίνει ότι εκκρίνει ορμόνες, που διά μέσου της κυκλοφορίας του αίματος επιδρούν σε όλους τους ιστούς και τα όργανα του σώματος.
Οι ενδοκρινείς αδένες δεν πρέπει να συγχέονται με άλλους αδένες, όπως για παράδειγμα οι σιελογόνοι αδένες που εκκρίνουν σίελο (σάλιο) στην στοματική κοιλότητα, ή οι λεμφαδένες που δεν εκκρίνουν κάποια ουσία, αλλά εξασφαλίζουν την άμυνα του οργανισμού έναντι εξωτερικών λοιμώξεων.
Άλλοι ενδοκρινείς αδένες όπως η υπόφυση, τα επινεφρίδια, οι παραθυρεοειδείς αδένες είναι πολύ λιγότερο γνωστοί στο ευρύ κοινό.
Ο θυρεοειδής είναι αναμφισβήτητα ο πιο δημοφιλής και ο πιο προβεβλημένος και «εκλαϊκευμένος» ενδοκρινής αδένας. Οι περισσότεροι άνθρωποι τον γνωρίζουν, ειδικά οι γυναίκες, και όχι άδικα, αφού περισσότεροι από 8 στους 10 πάσχοντες από θυρεοειδικά νοσήματα είναι γυναίκες.
Ο φυσιολογικός θυρεοειδής αδένας είναι μικρός και πρακτικά όχι ψηλαφούμενος. Βρίσκεται στην βάση του λαιμού μέσα στο «λακκάκι» που σχηματίζεται από την πάνω άκρη του στέρνου, τις δύο κλείδες πλαγίως και την τραχεία πίσω.
Τις περισσότερες φορές που με τα δάχτυλα πιάνει κάποιος «εξογκώματα» στην περιοχή του λαιμού του, δεν είναι ο θυρεοειδής αλλά λεμφαδένες, εφήμερα αυξημένων διαστάσεων λόγω κάποιας φλεγμονής του φάρυγγα ή των δοντιών.
Τις περισσότερες φορές που βλέπει κάποιος διόγκωση του λαιμού δεν είναι ο θυρεοειδής, αλλά λίπος υποδόριο στο πλαίσιο αρχόμενης ή εγκατεστημένης παχυσαρκίας.
Υπάρχει όμως και μια πάθηση με διόγκωση του θυρεοειδή. Αυτή ονομάζεται βρογχοκήλη. Πολύ συχνά σχηματίζονται μέσα στον θυρεοειδή μικροί και μεγάλοι όγκοι που ονομάζονται οζίδια και όζοι.
Πάρα πολύ συχνά ο αδένας γίνεται ανομοιογενής κάτι που οφείλεται σε χρόνια φλεγμονή που ονομάζεται θυρεοειδίτιδα, γνωστή με το όνομα του Ιάπωνα Hashimoto.
Εκτός από τις «ανατομικές» αυτές ανωμαλίες υπάρχουν και οι «λειτουργικές» ανωμαλίες. Οι πιο γνωστές είναι ο υποθυρεοειδισμός και ο υπερθυρεοειδισμός.
Ο «υπό», όπως χαϊδευτικά τον λένε οι χιλιάδες ασθενείς που πάσχουν από αυτόν, είναι συχνότατος αλλά εύκολα αντιμετωπίσιμος.
Ο υπερθυρεοειδισμός είναι ευτυχώς σπάνιος, διότι η θεραπεία του είναι πιο σύνθετη. Πολλοί ασθενείς τον φοβούνται εξ αιτίας του γεγονότος ότι κάποιες φορές συνδυάζεται με «εξώφθαλμο», δηλαδή με πρόπτωση οφθαλμών.
Τέλος, πολύ σπάνια, διαγιγνώσκουμε και καρκίνο του θυρεοειδή. Ευτυχώς, εάν η διάγνωση είναι έγκαιρη, ο καρκίνος αυτός είναι απόλυτα ιάσιμος και δεν υπάρχει φόβος μεταστάσεων.
Ο Ενδοκρινολόγος είναι ο ενδεδειγμένος ιατρός για να εξετάσει τον ασθενή, να συστήσει τον κατάλληλο αιματολογικό και υπερηχογραφικό έλεγχο και τη θεραπεία σε κάθε θυρεοειδική πάθηση.
Γράφει ο
Δρ. Χαρίλαος Κανδηλώρος
Ενδοκρινολόγος, Διαβητολόγος, Διατροφολόγος
Επιστημονικός συνεργάτης Metropolitan General – διαγνωστικών κέντρων HealthSpot
Σακχαρώδης Διαβήτης: Πώς δημιουργείται και βασικά βήματα για τη ρύθμισή του
Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι αυτό που λαϊκά ονομάζουμε «ζάχαρο». Όταν λέμε ότι κάποιος «έχει ζάχαρο» σημαίνει ότι η γλυκόζη στο αίμα, η αλλιώς η «γλυκαιμία» του είναι υψηλή.
Γιατί συμβαίνει αυτό;
Ένα μικρό όργανο στην κοιλιά που λέγεται πάγκρεας παράγει ινσουλίνη. Αυτή είναι ορμόνη απαραίτητη για να χρησιμοποιηθεί η γλυκόζη από τα κύτταρα του οργανισμού. Στον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 το πάγκρεας δεν παράγει ινσουλίνη. Ευτυχώς ο διαβήτης αυτός είναι σπάνιος. Στον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 που είναι πάρα πολύ συχνός, το πάγκρεας παράγει ινσουλίνη, αλλά αυτή δεν μπορεί να λειτουργήσει στο κυτταρικό επίπεδο λόγω «ινσουλινοαντίστασης» των κυττάρων, που συνήθως σχετίζεται με αυξημένο κοιλιακό σπλαχνικό λίπος. Στα αρχικά στάδια της εξέλιξης μάλιστα παράγεται περισσότερη ινσουλίνη για να «ξεπεραστεί» το εμπόδιο, αλλά από ένα σημείο και ύστερα το πάγκρεας χάνει τις δυνατότητές του, μειώνεται η παραγωγή ινσουλίνης και αυξάνεται η γλυκόζη στην κυκλοφορία.
Γιατί είναι κακό να είναι υψηλή η γλυκόζη;
Είναι κακό διότι μπορεί να προκληθούν επιπλοκές. Οξεία επιπλοκή είναι το διαβητικό κώμα. Χρόνιες επιπλοκές μπορούν να εμφανιστούν αν η γλυκόζη παραμένει υψηλή για χρόνια. Αυτό καταστρέφει τα τοιχώματα των αγγείων και ανάλογα με την περιοχή μπορεί να εμφανιστεί ισχαιμία των άκρων, έμφραγμα μυοκαρδίου, εγκεφαλικό επεισόδιο, οφθαλμική βλάβη ή νεφρική ανεπάρκεια.
Αυτός είναι ο λόγος που ο σακχαρώδης διαβήτης θεωρείται «ύπουλη» νόσος, μια που στα αρχικά στάδια δεν προκαλεί πόνο ή άλλες ενοχλήσεις και πρέπει να πειστεί ο διαβητικός να κάνει ότι πρέπει προληπτικά, για να μην ασθενήσει σοβαρά αργότερα.
Τι πρέπει λοιπόν κάνει κάποιος για να μη συμβούν όλα αυτά τα δυσάρεστα;
Ένα οργανωμένο πρόγραμμα ζωής βοηθάει την καλύτερη ρύθμιση του σακχάρου:
- Σωματική δραστηριότητα τακτική περίπου τις ίδιες ώρες, και της ίδιας διάρκειας και έντασης αν είναι δυνατόν κάθε μέρα.
- Διατροφή σε τακτά διαστήματα με 3 γεύματα και ενδεχομένως 2 κολλατσιά. Αποφυγή γλυκών τροφών, αναψυκτικών και χυμών φρούτων κατά το δυνατόν.
- Υποθερμιδική δίαιτα σε περίπτωση παχυσαρκίας.
- Φαρμακευτική αγωγή με από του στόματος δισκία, ή ενέσιμα σκευάσματα, ή ινσουλίνη.
Οπωσδήποτε, χρειάζεται πολύ χρόνος και «διαπαιδαγώγηση» του διαβητικού για πειστεί και να αποδεχτεί ότι ο διαβήτης είναι μια χρόνια νόσος , και ότι ο ίδιος πρέπει να συνεργάζεται στενά με τον θεράποντα προκειμένου να επιτευχθεί ο κοινός στόχος που είναι η με κάθε μέσο επίτευξη γλυκαιμικού ελέγχου και διάσωση των αγγείων του οργανισμού από την στένωση.
Γράφει ο
Δρ. Χαρίλαος Κανδηλώρος
Ενδοκρινολόγος, Διαβητολόγος, Διατροφολόγος
Επιστημονικός συνεργάτης Metropolitan General – διαγνωστικών κέντρων HealthSpot
Θυρεοειδίτιδα Χασιμότο
«Ο διάσημος κύριος Χασιμότο»
Κάποιες ασθένειες ή σύνδρομα φέρουν ένα κύριο όνομα. Από τα πιο διάσημα είναι το όνομα του Ιάπωνα Hakaru Hashimoto, που το 1912 περιέγραψε κυτταρολογικά την ομώνυμη θυρεοειδίτιδα.
Στην ιατρική όλες οι παθήσεις που τελειώνουν σε -ίτιδα δηλώνουν την φλεγμονή. Υπάρχουν οξείες και χρόνιες φλεγμονές.
Μερικές φορές οι χρόνιες φλεγμονές δεν γίνονται αντιληπτές, δηλαδή δεν συνοδεύονται από συμπτώματα. Μια τέτοια περίπτωση είναι η χρονία θυρεοειδίτιδα τύπου Χασιμότο, η οποία στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων δεν έχει ιδιαίτερη κλινική εικόνα.
Έτσι η διάγνωσή της γίνεται μετά από μια αιμοληψία, εάν βρεθούν υψηλά αντιθυρεοειδικά αντισώματα ενάντια σε ένα ένζυμο, την θυροπεροξιδάση (thyro per oxidase ΤΡΟ), ή ενάντια σε μια πρωτεΐνη, την θυρεοσφαιρίνη (thyroblobuline Τg). Ισχυρές ενδείξεις επίσης έχουμε από την υπερηχογραφική εικόνα που χαρακτηρίζεται από ανομοιογένεια. Φυσικά η κυτταρολογική εξέταση προϊόντων παρακέντησης ή βιοψίας είναι άλλη μια επιβεβαίωση της χρονίας θυρεοειδίτιδας με σημαντική παρουσία λεμφοκυττάρων κλπ. Ωστόσο δεν είναι η κυτταρολογική εξέταση που θα κάνει την διάγνωση.
Και γιατί να γίνει διάγνωση θυρεοειδίτιδας; Γιατί μας ενδιαφέρει να μάθουμε ότι έχουμε θυρεοειδίτιδα; Σε τι θα μας χρησιμεύσει στην καθημερινή μας ζωή; Αφού δεν πονάμε; Αφού δεν υποφέρουμε; Γιατί να το ψάξουμε; Μήπως αν γίνει διάγνωση θυρεοειδίτιδας θα μπορέσει ο Ενδοκρινολόγος να μας θεραπεύσει; Υπάρχει αγωγή ανοσοκατασταλτική που θα σταματήσει την παράλογη αυτή παραγωγή αντισωμάτων; Η απάντηση είναι «όχι». Τότε;
Τα αντιθυρεοειδικά αντισώματα συχνά «ερεθίζουν» τον θυρεοειδή. Το αποτέλεσμα είναι μετά από κάποιο διάστημα να μην γίνεται πλέον σωστά η παραγωγή θυρεοειδικών ορμονών και να έχουμε υποθυρεοειδισμό. Ο υποθυρεοειδισμός έχει συμπτώματα και φυσικά τότε πλέον ενδείκνυται η αγωγή με θυρεοειδικά σκευάσματα.
Αλλά υπάρχει και μια άλλη πάθηση στην οποία μπορεί να οδηγήσει η χρόνια θυρεοειδίτιδα, και αυτή ονομάζεται πολυοζώδης βρογχοκήλη. Δημιουργούνται δηλαδή μετά από κάποιο χρονικό διάστημα μέσα στον θυρεοειδή μικρά μορφώματα τα οζίδια. Κάποιο ή κάποια από αυτά μπορεί με τον καιρό να μεγαλώσει και να γίνει ένας όζος. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί να γίνει μια παρακέντηση διαδερμική ή/και μια χειρουργική επέμβαση.
Πολύ σπάνια, αλλά πρέπει να το πούμε, επί εδάφους θυρεοειδίτιδας μπορεί να αναπτυχθεί και καρκίνος του θυρεοειδή.
Πιθανή φαρμακευτική αγωγή ή διατροφικές συμβουλές για να μην εξελιχθεί η θυρεοειδίτιδα σε υποθυρεοειδισμό, θα εξεταστεί ανά περίπτωση από τον Ενδοκρινολόγο.
Τα τελευταία χρόνια δημιουργείται η εντύπωση στον κόσμο ότι η θυρεοειδίτιδα «καλπάζει», ειδικά στον γυναικείο πληθυσμό. Στην πραγματικότητα όμως μέχρι την τελευταία δεκαετία του περασμένου αιώνα ούτε η μέτρηση αντισωμάτων ήταν κοινή στην καθημερινή κλινική πρακτική, ούτε η διενέργεια υπερηχογραφημάτων. Συνεπώς μια εξήγηση είναι ότι πιθανόν να υπήρχε η πάθηση, αλλά να μην γινόταν η διάγνωση.
Συνεπώς ας συγκρατήσουμε μερικά σημαντικά σημεία:
- Η θυρεοειδίτιδα είναι μια συχνή πάθηση στον γυναικείο πληθυσμό.
- Αυτή καθεαυτή δεν έχει ενοχλητικά συμπτώματα.
- Η θυρεοειδίτιδα δεν μπορεί να ιαθεί, τα αντισώματα δεν μπορεί να πάψουν να παράγονται.
- Οι ασθενείς οφείλουν να παρακολουθούνται συχνά προκειμένου να διαγνωστεί έγκαιρα τυχόν υποθυρεοειδισμός ή οζώδης βρογχοκήλη, που αποτελούν πιθανές επιπλοκές της θυρεοειδίτιδας.
Στα διαγνωστικά κέντρα ΗealthSpot του ομίλου HHG πραγματοποιούνται καθημερινά αιμοληψίες για εντοπισμό αντισωμάτων, και μέτρηση ορμονών, υπερηχογραφήματα θυρεοειδούς, και φυσικά παρακεντήσεις με κυτταρολογική εξέταση επιχρισμάτων.
Γράφει ο
Δρ. Χαρίλαος Κανδηλώρος
Ενδοκρινολόγος, Διαβητολόγος, Διατροφολόγος
Επιστημονικός συνεργάτης Metropolitan General – διαγνωστικών κέντρων HealthSpot